Jump to content

H εξήγηση της θρησκείας


Recommended Posts

Γιατί όλοι οι πολιτισμοί του κόσμου ανέπτυξαν θρησκεία; Γιατί η θρησκεία, εμφάνισε τόσες διαφορετικές μορφές και παίζει τόσο σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων, ώστε να σκοτώνουν και να σκοτώνονται γι? αυτήν;

O ανθρωπολόγος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Oυάσιγκτον, Pascal Boyer ανέλαβε το δύσκολο έργο να απαντήσει σ? αυτά τα ερωτήματα, να εξηγήσει γιατί κάθε θρησκεία απαιτεί τελετουργικά και δεν αρκείται απλώς στο ανθρώπινο συναίσθημα απέναντι στο Θείο. Aναρωτιέται επίσης, στο τελευταίο του βιβλίο «Religion Explained: The evolutionary origins of religious thought» (H εξήγηση της θρησκείας: η εξελικτική καταγωγή της θρησκευτικής σκέψης), από που πηγάζει αυτό το θρησκευτικό συναίσθημα και προσπαθεί να καταλάβει γιατί οι άνθρωποι (ανεξαρτήτως πολιτισμού) έφτιαξαν τελετουργικά, φιλοσοφίες, θεσμούς κι εκκλησίες, ώστε να εξηγήσουν αυτό που μοιάζει ανεξήγητο: τον θάνατο, τις ξαφνικές δυστυχίες, την ομορφιά ή την θλίψη.

O τίτλος του βιβλίου, βέβαια, παραπέμπει σε μια εντελώς επιστημονική θεώρηση του μεγάλου μυστηρίου που αποτελεί το Θείο στην ανθρώπινη σκέψη. Aπαντά στα ερωτήματα χρησιμοποιώντας την ανθρωπολογία (ο ίδιος έκανε εκτεταμένες έρευνες σε πρωτόγονες φυλές του Kαμερούν), την νοητική επιστήμη, την κοινωνιολογία και την ψυχολογία.

«Tο χτίσιμο των θρησκευτικών εννοιών», γράφει, «απαιτεί ένα νοητικό σύστημα και νοητικές ικανότητες που ενυπάρχουν στον άνθρωπο, είτε αναπτύξει θρησκευτικές έννοιες, είτε όχι... Oι θρησκευτικές απεικονίσεις δεν είναι αόρατες στο ανθρώπινο μυαλό. Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται για θεούς και πνεύματα, πυροδοτείται ένας ολόκληρος μηχανισμός εγκεφαλικών εργαλείων, τα περισσότερα από τα οποία εδράζονται στο ασυνείδητο. Aυτή η λειτουργία, φυσικά, δεν είναι μοναδική και δεν αφορά μόνο την θρησκεία. Όταν μιλάμε, ή όταν παίζουμε τένις, ή όταν κατανοούμε ένα ανέκδοτο αυτός ο πολύπλοκος νοητικός μηχανισμός μπαίνει επίσης (με διαφορετικό τρόπο) σε λειτουργία. Aν θες να εξηγήσεις πως το ανθρώπινο μυαλό αποκτά τις θρησκευτικές έννοιες, γιατί αυτές οι έννοιες γίνονται ευλογοφανείς και γιατί πυροδοτούν τέτοια συναισθήματα, πρέπει να εξηγήσεις όλες εκείνες τις αόρατες νοητικές διαδικασίες που δημιουργούν αυτές τις σκέψεις...»

O Paschal Boyer διαχωρίζει επίσης τους σαμάνους (παλιούς μάγους της φυλής) από το σύγχρονο ιερατείο. H εξήγησή του για τα τελετουργικά των θρησκειών -που είναι πιο σύγχρονα κι εντελώς διαφορετικά από τα θρησκευτικά τυπικά των μάγων της φυλής- είναι καθαρά κοινωνιολογική. Yποστηρίζει πως οι σύγχρονες θρησκείες ανέπτυξαν ιερατικές συντεχνίες, που απαρτίζονται από εξαιρετικά εξειδικευμένα άτομα στην παραγωγή πειστικών μηνυμάτων. «Aυτοί», γράφει, «προσφέρουν τις θρησκευτικές τελετές (μια εγγύηση ότι είναι ικανοί να επικοινωνούν με το υπερφυσικό) που όμως εύκολα μπορεί να προσφέρουν κι άλλοι εκτός της θρησκείας». Γι? αυτό στην ιστορία οι ιερατικές κάστες (π.χ. η Kαθολική Eκκλησία) προσπαθούν να αποκτήσουν μεγάλη πολιτική επιρροή.

Kατά τον Boyer, αυτός είναι ο λόγος που αναπτύχθηκαν οι μεγάλες εκκλησίες και στη Δύση και στην Aνατολή. Στην Iνδία υπάρχουν οι Iνδουϊστές Bραχμάνοι, στην Kίνα οι Kομφουκιανές ιεραρχίες, κοινό χαρακτηριστικό των οποίων είναι η «μονοπώληση της θρησκείας» με το ένα και αληθινό δόγμα...

 

~ Από το ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 9.7.2001 ~

 

Σχόλια...;

Link to comment
Share on other sites

  • 12 years later...
On 28/6/2005 at 9:35 AM, Νεφέλη said:

Γιατί όλοι οι πολιτισμοί του κόσμου ανέπτυξαν θρησκεία;

Γιατί, ε; Γιατί...;

Θυμάται κανείς τον γρίφο: «Έχουμε θρησκευτικό συναίσθημα επειδή υπάρχει Θεός ή μήπως υπάρχει Θεός επειδή υπάρχει θρησκευτικό συναίσθημα;»

Μ’άλλα λόγια: «η κότα έκανε τ’αυγό ή τ’αυγό την κότα;»

Γιατί ο άνθρωπος είναι το μοναδικό πλάσμα σ’αυτόν τον πλανήτη που έχει θρησκευτικό συναίσθημα;

 

Με όλο τον σεβασμό προς τον καθηγητή Paschal Boyer, δεν με βοήθησε καθόλου στο να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα.

Ποιά είναι η δική σας γνώμη;

Link to comment
Share on other sites

23 minutes ago, Νεφέλη said:

Γιατί ο άνθρωπος είναι το μοναδικό πλάσμα σ’αυτόν τον πλανήτη που έχει θρησκευτικό συναίσθημα;

wow
Αυτό πώς το ξέρουμε;

Link to comment
Share on other sites

Just now, Νεφέλη said:

Έχεις δει άλλο πλάσμα να χτίζει ναούς ή να εκτελεί θρησκευτικά τελετουργικά...;

Οπότε είμαστε το μόνο πλάσμα στη γη που τρώει, γτ δεν εχω δει αλλο πλάσμα να χτίζει κουζίνες ή να παει σε εστιατόρια... 

  • Like 2
Link to comment
Share on other sites

ΔΕΝ έχεις δει ποτέ ζώο να τρώει...;!

Το ότι δεν έχεις δει ποτέ να μαγειρεύει, είναι τελείως διαφορετικό με το να τρώει! Έλεος δηλαδή! Και του άρεσε και του άλλου του χαρούμενου... Τι πίνετε ρε;!

(Βέβαια, Σαββατόβραδο είναι... λογικό είναι να πίνετε... ΟΚ, το παίρνω πίσω :P )

Link to comment
Share on other sites

2 hours ago, Νεφέλη said:

Το ότι δεν έχεις δει ποτέ να μαγειρεύει, είναι τελείως διαφορετικό με το να τρώει!

Πώς θα θεωρούσες ότι τα ζώα θα εξέφραζαν την "θρησκευτικότητά" τους;
Πώς εννοείς το θρησκευτικό συναίσθημα; 
Οι ναοί και τα τελετουργικά ήρθαν πριν ή μετά αυτού;

Link to comment
Share on other sites

@Sucore, θα μας τρελάνεις.

Η Νεφέλη είπε πως 

4 hours ago, Νεφέλη said:

ο άνθρωπος είναι το μοναδικό πλάσμα σ’αυτόν τον πλανήτη που έχει θρησκευτικό συναίσθημα

Λυπάμαι, αλλά αν θες να φέρεις αντίρρηση στο παραπάνω, είναι δική σου δουλειά να στηρίξεις την υπόθεση πως τα ζώα μπορεί να έχουν θρησκευτικό συναίσθημα. Εσένα που έκανες την υπόθεση, όχι της Νεφέλης που θεωρεί ως δεδομένο το ότι δεν υπάρχει.

Και αυτή η ιστορία το "τι εννοείς με το ένα" και "τι εννοείς με το άλλο" έχει πάψει να είναι αστεία. Προσπαθούμε να κάνουμε συζήτηση, όχι να γράψουμε λεξικό.

  • Like 1
Link to comment
Share on other sites

On 6/28/2005 at 9:35 AM, Νεφέλη said:

Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται για θεούς και πνεύματα, πυροδοτείται ένας ολόκληρος μηχανισμός εγκεφαλικών εργαλείων, τα περισσότερα από τα οποία εδράζονται στο ασυνείδητο.

 

41 minutes ago, Sucore said:

Οι ναοί και τα τελετουργικά ήρθαν πριν ή μετά αυτού;

Όπως ο κάθε λαός έχει διαφορετικές συνταγές για να βελτιώσει την εμπειρία της διατροφής του, έτσι έχει και θρησκείες, που αργότερα γίνανε προϊόν εκμετάλλευσης.
Δεν μπορούμε να υποθέσουμε πως τα ζώα κάνουν ότι κάνουν για το γενικότερο καλό της κοινωνίας τους συνειδητά, ενώ η πλειοψηφία των ανθρώπων δεν καταφέρνει κάτι τέτοιο, και χρειάζεται την συνειδητή θρησκεία.

Δεν είμαστε ξεχωριστοί, με την έννοια που νομίζουμε, από τα υπόλοιπα ζώα.
 

Edited by Sucore
Link to comment
Share on other sites

10 hours ago, Sucore said:

Όπως ο κάθε λαός έχει διαφορετικές συνταγές για να βελτιώσει την εμπειρία της διατροφής του, έτσι έχει και θρησκείες

Το ερώτημα δεν είναι το γιατί έχουμε διαφορετικές θρησκείες. Το ερώτημα είναι γιατί έχουμε θρησκείες.

10 hours ago, Sucore said:

Δεν είμαστε ξεχωριστοί, με την έννοια που νομίζουμε, από τα υπόλοιπα ζώα.

"Ξεχωριστοί", όχι. "Διαφορετικοί", ναι. Χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει καλύτεροι (το διευκρινίζω από τώρα για να γλυτώσω περιττά post).

Link to comment
Share on other sites

Just now, Νεφέλη said:

Το ερώτημα δεν είναι το γιατί έχουμε διαφορετικές θρησκείες. Το ερώτημα είναι γιατί έχουμε θρησκείες.

Τι να πω, μάλλον είναι η εξήγηση που χρειάζεται το λογικό τμήμα του εγκεφάλου μας για να δικαιολογήσει τα ασυνείδητα κοινωνικά ένστικτα τα οποία διατάζουν την αλληλεξάρτησή μας.
Έπειτα αυτα τα συζητάμε και φτιάχνουμε μια βασική ιδέα για το από πού προέρχονται, έπειτα μέσω της παρατήρησης τα εφαρμόζουμε με δόσεις λογικής (πιο ανεπτυγμένης από αυτή της πρώτης πρότασης) πάνω στη φύση και την κοινωνία που έχουμε.
Και το αποτέλεσμα αυτών είναι αποδεκτό από την κάθε κοινωνία, μιας και είναι ραμμένο και κομμένο στα μέτρα της.

Link to comment
Share on other sites

14 hours ago, Νεφέλη said:

ΔΕΝ έχεις δει ποτέ ζώο να τρώει...;!

Το ότι δεν έχεις δει ποτέ να μαγειρεύει, είναι τελείως διαφορετικό με το να τρώει! Έλεος δηλαδή! Και του άρεσε και του άλλου του χαρούμενου... Τι πίνετε ρε;!

(Βέβαια, Σαββατόβραδο είναι... λογικό είναι να πίνετε... ΟΚ, το παίρνω πίσω :P )

Σύμφωνα με τους μουσουλμανους τα ζώα προσευχονται και λένε το όνομα του αλλαχ.  Βάλε στο Google τις λέξεις κλειδιά animals και allah και θα δεις τι εννοώ. Πεποιθήσεις θα μου πεις. Έχει σημασία όμως;

είναι εκτός θέματος η απάντηση, το οποίο επιπλέον δε με απασχολεί, επομένως δεν θα επεκταθώ. Απλά το θέτω σαν επιχείρημα υπέρ του @Sucore

  • Thanks 1
Link to comment
Share on other sites

35 minutes ago, Αρχάγγελος said:

Σύμφωνα με τους μουσουλμανους τα ζώα προσευχονται και λένε το όνομα του αλλαχ.  Βάλε στο Google τις λέξεις κλειδιά animals και allah και θα δεις τι εννοώ. Πεποιθήσεις θα μου πεις. Έχει σημασία όμως;

Αυτά είναι γελοιότητες. Τα ζώα προσεύχονται στο Χριστό. Ενίοτε γίνονται και μοναχοί.

https://www.pentapostagma.gr/2013/06/otan-ta-zwa-proseyxontai.html

Edited by Τράγου Κέρατο
  • Haha 1
Link to comment
Share on other sites

  • 2 weeks later...
On 28/6/2005 at 7:35 AM, Νεφέλη said:

Γιατί όλοι οι πολιτισμοί του κόσμου ανέπτυξαν θρησκεία; Γιατί η θρησκεία, εμφάνισε τόσες διαφορετικές μορφές και παίζει τόσο σημαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων, ώστε να σκοτώνουν και να σκοτώνονται γι? αυτήν;

O ανθρωπολόγος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Oυάσιγκτον, Pascal Boyer ανέλαβε το δύσκολο έργο ....

 

Σχόλια...;

Η πρώτη παράγραφος ρωτά κάτι έγκυρα. Με τη δεύτερη  ...bullshit alert! Αλλά από εφημερίδα είναι...

  • Haha 1
Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
 Share

×
×
  • Create New...