Τράγου Κέρατο

Σε συνδυασμό με το σχόλιο του @outis εδώ απλώς σημειώνω πως το βίωμα δεν "αποδεικνύεται". Π.χ. λέω πως βλέπω τη θάλασσα κόκκινη. Πως ξέρεις αν λέω αλήθεια ή ψέμματα; Σου λέω πως τη βλέπω πολύ διαφορετικό χρώμα από τον ουρανό και πως τη βλέπω στο χρώμα της ντομάτας, απλώς πιο σκούρα. Και πάλι, πως ξέρεις αν λέω αλήθεια ή ψέμματα; Ακόμα χειρότερα: και στην περίπτωση που βλέπω τον ουρανό κόκκινο και τη θάλασσα (και τις ντομάτες) μπλε, απλώς αυτό που ξέρω εγώ για μπλε είναι αυτό που ξέρεις εσύ για κόκκινο;

Δίνεις τον ορισμό της οικουμενικής πραγματικότητας, όχι της "οικουμένης" (universal αν θες). Εν τω μεταξύ, έχεις αφήσει ήδη τη μπαλκονόπορτα (με κόκκινο) ανοιχτή: πας ας πούμε στο μοναστήρι και σου λέει ο μοναχός πως πολύ απλά δεν είσαι ικανός να αντιληφθείς το Θεό. Και υπάρχουν μοναχοί που το λένε.

Define universal.

"Of course it is happening inside your head, Harry, but why on earth should that mean that it is not real?" Dumbledore

Οδός άνω κάτω μία και ωϋτή.

... και όπου νά'ναι θα (πρέπει να) συνειδητοποιήσετε πως όοοολη αυτή η παρεξήγηση ξεκινά από το σφάλμα των μονοθεϊστών να ταυτίσουν την έννοια του Θεού με την έννοια του Όντος.

Άρα και τα παιδιά θέλουν. Πάντως, γενικότερα, μη σκαλώνουμε, μια απλή μεταφορά είναι. Και στο κάτω κάτω, είπα πως μόνη διαφορά είναι το δρομολόγιο και πως πρόκειται για ένα ταξίδι. Δεν είπα ούτε πως πρόκειται να περάσουν όλη τους τη ζωή στο πλοίο ούτε πως ο ένας πάει με βαρκούλα κι ο άλλος με κρουαζιερόπλοιο. Μόνη διαφορά το δρομολόγιο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση;

Ο λογαριασμός της ΔΕΗ ας πούμε;

Ακριβώς. Διότι είναι εκτός θέματος. Ένα απλό ταξίδι με πλοίο είναι. Το μόνο που αλλάζει είναι το δρομολόγιο. Γι' αυτό λέω έχασες το νόημα. Σε ρώτησαν αν θες να γεννηθείς;

Challenge accepted. Κάποια βασίζονται στην τύχη και τα υπόλοιπα είναι θέμα επιλογών μας. Στη μεταφορά που παρέθεσα, κάποια πράγματα βασίζονται στην τύχη (ο προορισμός του πλοίου) και κάποια είναι θέμα επιλογών μας (το πως θα περάσουμε το χρόνο μας στο ταξίδι). Εσύ έφερες αντίρρηση για να μας πεις πως είτε μπορεί να πηδήξει στη θάλασσα είτε να κατέβει στο επόμενο λιμάνι να πάρει άλλο πλοίο. Δηλαδή να πηδήξει στη θάλασσα (όπου σχεδόν όλα θα εξαρτώνται από την τύχη) ή να κατέβει στο επόμενο λιμάνι (θέμα τύχης το ποιο είναι το επόμενο) και να πάρει άλλο πλοίο (θέμα τύχης αν περνάνε πλοία για άλλους προορισμούς). Εν ολίγοις, η αντίρρηση που έφερες δεν έκανε τίποτε άλλο από το να μετατοπίσει τα όρια μεταξύ τύχης και επιλογής. Αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν τόσο η τύχη, όσο κι η επιλογή. Οπότε, ποιο το νόημα να φέρεις την αντίρρηση πέρα από το να φέρεις αντίρρηση;

Χάνεις το νόημα...

1. Το έχουμε ξανασυζητήσει. 2. Όχι 3. (Ναι) Μια πολύ καλή παρομοίωση που διάβασα πρόσφατα: ας πούμε πως είναι δύο παιδιά και τα πηγαίνουν ταξίδι με το πλοίο. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, έχουν την ελευθερία να περάσουν όπως θέλουν το χρόνο τους: το πλοίο του ενός παιδιού πάει ταξίδι στη Μεσόγειο, ενώ το πλοίο του άλλου παιδιού ταξίδι στη Σκανδιναβία και την Αρκτική.

1. @Αρχάγγελος, να ξαναπιάσεις το Αϊκίντο 2. Τα παραδείγματα που ανέφερες, προέρχονται όλα από το δυτικό πολιτισμό. Και, για την ακρίβεια, από ένα μέρος του δυτικού πολιτισμού. Πράγματι, στις περισσότερες ψυχαγωγικές ταινίες, ο "καλός" μπορεί να κάνει τα ίδια ακριβώς με τον "κακό" προκειμένου να επιβάλει το "καλό". Χαρακτηριστικό παράδειγμα (παιδικής) ταινίας όπου αυτό με εκνεύρισε όσο τίποτα: ο βασιλιάς των λιονταριών. Πάρε όμως για παράδειγμα ιστορίες από άλλους πολιτισμούς. Στο Spirited Away η διαμάχη "καλού κακού" είναι πιο περίπλοκη. Η Τσιχίρο αποδέχεται όλους όσους έρχονται στο λουτρό ενώ για τους άλλους είναι τρομακτικοί (ο Απρόσωπος μάλιστα τους τρώει) και τελικά αυτό που τη σώζει είναι η σύνδεσή της με το παρελθόν. Τελείως άλλη λογική. Αλλά πιο σχετικό παράδειγμα είναι η Πριγκίπισα Μονονόκε (από το ίδιο στούντιο) όπου το θέμα είναι η βία και μάλιστα, έμμεσα κατηγορεί τη Δύση για τη βία ενάντια στη Φύση (που τόσο πετυχημένα απεικονίζει ως εμμονή στη Θεοκτονία). Αλλά και στα δικά μας. Ο Πυθέας ο Μασσαλιώτης λέει, είδε στην Κελτική ένα άγαλμα του Ηρακλή στο οποίο είχαν βάλει χρυσά νήματα να φεύγουν από το στόμα του Ηρακλή στα αυτιά των υπολοίπων. Ρώτησε κάποιον γέρο Κέλτη τι σήμαινε αυτό κι ο Κέλτης του εξήγησε πως ο Ηρακλής, τους άθλους του, πρώτα τους κέρδιζε με το λέγειν και το ρόπαλο το χρησιμοποιούσε μόνο όπου δεν περνούσε το λέγειν. Μήπως κι ο Οδυσσέας, δεν αποφεύγει πάντα να καταφύγει στη βία; Πραγματικά βίαιος γίνεται με τους μνηστήρες, οι οποίοι όμως παρουσιάζονται ως άκρον άωτον της ασέβειας (προς εκείνον που φιλοξενεί). 3. Εδώ και χρόνια αποφεύγω να χρησιμοποιώ τους όρους "καλό" και "κακό". Είναι καλή άσκηση.

Είπα εγώ πως είπες κάτι τέτοιο; Εγώ για το φαστ φουντ διαμαρτυρήθηκα!

ΕΛΑΑΑΑΑ; Εσύ; Σαμπρίνα μου, η φέρελπις μαγισσούλα, ΤΡΩΣ ΑΠΟ ΤΑ ΦΑΣΤ ΦΟΥΝΤ;;;

*Γκουχ-γκουχ* μην ξεχνάτε πως το πρωτόκολλο HTTP χάρη στο οποίο μπορούμε και σερφάρουμε στο ίντερνετ, εφευρέθηκε και πρωτοέτρεξε στο CERN.

Μερικές φορές κάτι τέτοιες ανακαλύψεις επιδρούν στην καθημερινότητά μας με τρόπους που δεν μπορούμε να τους φανταστούμε. Από το διαστημικό πρόγραμμα, ας πούμε, προέκυψε ο βηματοδότης καρδιάς. Το συγκεκριμένο είναι απάντηση σε ένα μεγάλο αίνιγμα στο οποίο δεν ξέραμε την απάντηση. Επειδή δε βρέθηκε μόνο αυτό, μπορεί να έχουμε πρακτικές συνέπειες από άλλες ανακαλύψεις. Μπορεί ας πούμε σε 40-50 χρόνια να δούμε τις πρώτες συσκευές αντιβαρύτητας.

Όπως λέει λοιπόν η ιστορία, ο Πλάτων είχε βρει τον ορισμό του ανθρώπου: "ζώο άπτερο, δίποδο". Οι φιλόσοφοι τότε προσπαθούσαν να βρουν τον πιο σύντομο ορισμό του ανθρώπου κι ο Πλάτωνας, με τρεις λέξεις, πήγαινε για πρωτάθλημα. Μια ωραία μέρα λοιπόν, ο Διογένης μπουκάρει στο μάθημα του Πλάτωνα, αμολάει έναν ξεπουπουλιασμένο κόκκορα και φωνάζει "ΙΔΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ". Μετά το περιστατικό αυτό, ο Πλάτωνας αναθεώρησε τον ορισμό του σε "ζώο άπτερο, δίποδο, με πλατιά νύχια". Όταν λοιπόν ο ορισμός είναι αόριστος ή δεν υπάρχει, δε βάζουμε την καρότσα μπρος από τα άλογα. Φτιάχνουμε ορισμούς και τους δοκιμάζουμε να δούμε αν ο ορισμός ταιριάζει στην πραγματικότητα και δεν ταιριάζουμε την πραγματικότητα στους ορισμούς (όπως κάνουν οι παραπάνω): υπάρχει περίπτωση που δεν την πιάνει ο ορισμός; Υπάρχει περίπτωση που είναι μέσα στον ορισμό αλλά εκτός πραγματικότητας; Κ.ο.κ. μέχρι να βρεθεί ο σωστός ορισμός, από τα δεδομένα μας.

Πολύ φοβάμαι πως τα τελευταία μου δύο σχόλια δε γίνανε αντιληπτά. Θα τα αναδιατυπώσω. Το σχόλιο με τον ναζιστή: έχουμε έναν άνθρωπο ο οποίος κάνει όλα όσα κάνει ένας ναζιστής, αλλά παρ' όλα αυτά δε θέλει να τον λένε ναζιστή. Κατά κάποιον τρόπο, κάνει κάποιες ενέργειες, αλλά δε δέχεται τις συνέπειές του. Ας το αποφορτίσουμε πολιτικά κι ας μείνουμε με τον ψεύτη. Έστω πως έχουμε ένα άτομο το οποίο λέει συχνά ψέμματα. Από ποιο σημείο και μετά μπορούμε να τον πούμε ψεύτη; Πόσο συχνά πρέπει να λέει ψέμματα ώστε να έχει κερδίσει το χαρακτηρισμό; Είναι δίκαιος ο χαρακτηρισμός ή όχι; Μια άμυνα η οποία είναι πολύ της μόδας τα τελευταία χρόνια είναι το "δε θέλω να μου κολλάς ταμπέλες". Στην προκειμένη περίπτωση το "ψεύτης" είναι ταμπέλα ή κάτι πραγματικό; Ας πούμε πως είμαι φίλος με το πρόσωπο αυτό. Από τη στιγμή που λέει ψέμματα, πότε του κάνω κακό; Αν του πω "ξέρεις, είσαι ψεύτης / έχεις γίνει ψεύτης" ώστε να το συνειδητοποιήσει και να διορθωθεί, ή αν του το κρύψω, ώστε να μην του δημιουργήσω αρνητικά συναισθήματα για τον εαυτό του; Προχωρώντας στον βουδιστικό διάλογο με το άρμα: Η διαπίστωση για κάποιον άνθρωπο πως "είναι ψεύτης" τι αξία έχει, από τη στιγμή που το "ψεύτης" δεν είναι παρά το αποτέλεσμα; Οι άνθρωποι πάντα έχουν κάποιο λόγο για τον οποίο είναι ψεύτες. Αν χαρακτήρας μας είναι το άθροισμα των συμπεριφορών μας, τότε το "ψεύτης" έχει αξία. Δεν είναι όμως αυτό ο χαρακτήρας μας. Έστω πως βρίσκουμε την αιτία. Έστω πως βρίσκουμε τις αιτίες πίσω από κάθε συμπεριφορά μας. Είναι το άθροισμα αυτών των αιτιών ο χαρακτήρας μας ή ο βαθύτερος εαυτός μας; Δεν το νομίζω. Δεδομένου πως η συμπεριφορά είναι (πράγματι) κάτι το μεταβλητό, αυτό σημαίνει πως αν εξετάσουμε τη συμπεριφορά ενός ανθρώπου και τις αιτίες της συμπεριφοράς του με διαφορά 5 χρόνια ας πούμε, θα έχουμε δύο διαφορετικά αποτελέσματα. Οτιδήποτε κι αν είναι ο χαρακτήρας λοιπόν, είναι κάτι το σταθερό ή το μεταβλητό; Τελικά, αυτό που λέμε εαυτός, σε ποιο βαθμό υπάρχει και σε ποιο βαθμό είναι εφεύρημα του δυτικού τρόπου σκέψης; (Σημ: κάπου είχε πάρει το μάτι μου μια έρευνα γύρω από τις αναμνήσεις των δυτικών και των ασιατών. Η έρευνα στη γλώσσα που χρησιμοποιούν οι μεν και οι δε για να περιγράψουν το παρελθόν αποκάλυπτε πως οι ανατολικοί έχουν πολύ λιγότερο έντονη αίσθηση του εαυτού τους.) Ίσως, τελικά, όπως στο Σύμπαν κάθε κίνηση είναι σχετική και δεν υπάρχει πουθενά κανένα σταθερό σημείο αναφοράς, να είμαστε κι εμείς μια εικόνα του Σύμπαντος, όπου εμείς κι οι σχέσεις μας με τους άλλους βρίσκονται σε αέναη κίνηση χωρίς τίποτα το σταθερό, όπως το είχε περιγράψει κι ο αρχιποιητής: Συναρπαστικό δεν ακούγεται;

Ε, μα... Όχι τα τέσσερα πρώτα, το πρώτο: ΑΝ ορίσουμε. Γιατί όμως να το ορίσουμε; Αφού, άπαξ και δεχτούμε αυτόν τον ορισμό, ο συλλογισμός βγαίνει λάθος. Για να πω την αλήθεια, οι περισσότεροι έτοιμοι ήσασταν να το πείτε, αφού, π.χ. οι αντιρρήσεις της Minerva ήταν ακριβώς πάνω στον ορισμό της υγιεινής διατροφής - απλώς η Minerva δεν έφταση στο σημείο να κατονομάσει το προβληματικό σημείο του συλλογισμού. Για ποιο λόγο άνοιξα το θρεντ Ναι μεν το θυμήθηκα από τη συζήτηση δυο νήματα παραδίπλα, αλλά κυρίως, θίγω το θέμα διότι είναι ένα τερτίπι της λογικής το οποίο χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση στο δημόσιο λόγο. Π.χ., χούφταλο τηλε-σχολιαστής, όνομα και μη χωριό, έχει πει "εάν δεχθούμε πως ιδεολογία είναι αυτό που λένε οι λέξεις, δηλαδή λόγος περί των ιδεών, τότε το [όνομα κόμματος] είναι το μοναδικό κόμμα το οποίο έχει πραγματική ιδεολογία". Ναι, αλλά γιατί να το δεχθούμε; Ο όρος "ιδεολογία" εν προκειμένω είναι πολύ συγκεκριμένος κι έχει και τεκμηριωμένους ορισμούς. Για ποιο λόγο να αλλάξεις τον ορισμό του αν όχι εκ του πονηρού; Άλλο παράδειγμα: Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές ενός πολύκροτου βιβλίου (αν γκουγκλίσετε το κείμενο θα το βρείτε, καλύτερα να μη βιαστείτε να το κάνετε) από ένα συγγραφέα ο οποίος έχει χτίσει ολόκληρη (ναι, ολόκληρη) την καριέρα του πάνω στα λογικά τερτίπια. Προσωπικά, πέτυχα το βιβλίο σε μια βιβλιοθήκη, το άνοιξα, καθώς το βιβλίο αυτό θεωρείται το αριστούργημά του. Διάβασα τις παραπάνω γραμμές κι εκεί σταμάτησα την ανάγνωση. Θα μπορούσε να βρεθούν κι άλλα παραδείγματα, ωστόσο το νόημα παραμένει: παίζοντας με τους ορισμούς, μπορούμε να αποδείξουμε ό,τι θέλουμε.

ΟΚ, κανένα πρόβλημα. Το ερώτημα όμως είναι αν ο συλλογισμός είναι σωστός.